Discussion:
betovergrootje
(te oud om op te antwoorden)
denkbaar
2018-05-11 12:06:35 UTC
Permalink
Ik las ergens: ‘great-great-great-grandfather’. Het Engels gebruikt in
dit soort woorden blijkbaar maar twee voorvoegsels, ‘great-’ en
‘grand-’, en dat laatste wordt in stapels maar één keer gebruikt. Het
Nederlands heeft er drie, zoals in ‘betovergrootvader’. ‘Bet’ is een
oude vorm van ‘beter’ (nog te horen in ‘betweter’ (niet te verwarren met
‘bedwetter’)). Ik vroeg me af hoe je stapels als in het Engelse
voorbeeld in het Nederlands weergeeft. Gebruikelijk is, denk ik, om één
keer ‘groot-’, één keer ‘over-’ en voor de rest ‘bet-’ te gebruiken.
Maar er schijnt geen vaste regel voor te zijn. Op een website las ik:
“Maar wie bepaalt er eigenlijk hoe die generaties heten? Er schijnen
geen officiele regels te zijn, behalve als je praat over eerste-, tweede
of derde graads familie.” Dezelfde site meent: “Dit komt omdat we bij
stamboomonderzoek bet-bet-betovergrootvader, over-over-overgrootmoeder
en achter-achter-achterneef zeggen.” Waarom ‘bet’ alleen voor mannelijke
voorouders zou gelden is me niet duidelijk.
Oudere vormen wijken hiervan af. Bilderdijk gebruikt vier verschillende
voorvoegsels in ‘bet-oud-overgrootvader’. Een schertsende Adriaan
Loosjes meent in 1809: “Wat raakt het den armen kok, die zes deuren van
mij af woont, of over een half duizend jaar de
bet-bet-bet-over-overgrootvader van den Wel Edelen Hoog Geboren Heer V**
in het Heilige Land tien dozijn Saracenen den kop gekloofd heeft...”
Johannes de Bosch schrijft in 1770 over “de overblyfzelen van de
Grootvader, over-Grootvader, Over over Groot Vader, en bet-Over over
Groot Vader”. Erg consequent is het allemaal niet, maar in een wat
verder verleden leek men vooral geneigd om ‘over’ te herhalen. Het woord
is aan Izak.

d.
h@wig
2018-05-11 13:47:05 UTC
Permalink
denkbaar :
[...]
Post by denkbaar
Waarom ‘bet’ alleen voor mannelijke
voorouders zou gelden is me niet duidelijk.
Is dat zo? Betovergrootmoeder staat ook in VD en daar wordt toch echt
geen heks mee bedoeld. Ook het Etymologisch WB gebruikt het voor de
vrouwelijke lijn voorgeslacht. Zelfs voor een
bet-na-achterkleindochter. Een moeilijk te plaatsen benaming lijkt me.

http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/bet2

Voor 'bet-' werd ook 'oud-' gebruikt. 'Oudoom' is me bekend, 'betoom'
dan weer niet, in die kontekst tenminste.

Wat me opvalt: het Fries kent 'betover-' niet alleen als benaming voor
het voorgeslacht, 'betoerbeppe (betovergrootmoeder)' maar ook voor wat
in de toekomst ligt: betoer(e)moarn ‘de dag na overmorgen’.

[..]
Post by denkbaar
Het woord is aan Izak.
O sorry, ik sprak voor mijn beurt.
Izak, kom er maar in dan.
Izak van Langevelde
2018-05-11 15:10:59 UTC
Permalink
Betovergrootmoeder staat ook in VD en daar wordt toch echt geen heks mee
bedoeld.
Dit verschilt van geval tot geval.
--
Grinnikend door het leven...
Pee Retinee
2018-05-11 20:31:39 UTC
Permalink
[...]
Post by denkbaar
Waarom ‘bet’ alleen voor mannelijke
voorouders zou gelden is me niet duidelijk.
Is dat zo? Betovergrootmoeder staat ook in VD en daar wordt toch echt geen
heks mee bedoeld.
Daar heeft de tand des tijds vast al voor gezorgd.
Ook het Etymologisch WB gebruikt het voor de vrouwelijke lijn voorgeslacht.
Zelfs voor een bet-na-achterkleindochter. Een moeilijk te plaatsen benaming
lijkt me.
Die viel me ook op. Ik ben hem nog nooit in het wild tegengekomen.
Wel achter-achterkleindochter en achter-achter-achterkleindochter.

|PR|
Izak van Langevelde
2018-05-11 15:09:47 UTC
Permalink
Op een website las ik: “Maar wie bepaalt er eigenlijk hoe die generaties
heten? Er schijnen geen officiele regels te zijn, behalve als je praat
over eerste-, tweede of derde graads familie.”
Dezelfde site meent: “Dit komt omdat we bij stamboomonderzoek
bet-bet-betovergrootvader, over-over-overgrootmoeder en
achter-achter-achterneef zeggen.”
Alleen al het begrip achterneef is vaag, zo wordt het op http://
www.voorouders.net/help/verwantschappen/ gebruikt voor alle mannelijke
familie in 4/5e graad en hoger. Daarmee zou het begrip achter-achterneef
niet bestaan...
--
Grinnikend door het leven...
wugi
2018-05-11 16:32:22 UTC
Permalink
Post by denkbaar
Ik las ergens: ‘great-great-great-grandfather’. Het Engels gebruikt in
dit soort woorden blijkbaar maar twee voorvoegsels, ‘great-’ en
‘grand-’, en dat laatste wordt in stapels maar één keer gebruikt. Het
Nederlands heeft er drie, zoals in ‘betovergrootvader’. ‘Bet’ is een
oude vorm van ‘beter’ (nog te horen in ‘betweter’ (niet te verwarren met
‘bedwetter’)).
. *********

Toeval of niet, maar die kwam ik nauwelijks een halfuur geleden tegen,
en dan nog wel hier:
https://en.wikipedia.org/wiki/Rock_music_in_Estonia
(Op zoek naar In Spe, en hun Antidolorosum, en diens tekst/dichter, die
ik hier een tijd geleden nog prees, moeite voor niks:-o)
--
guido wugi
Pee Retinee
2018-05-12 10:21:18 UTC
Permalink
Post by denkbaar
“Maar wie bepaalt er eigenlijk hoe die generaties heten? Er schijnen
geen officiele regels te zijn
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_benamingen_voor_generaties
"leuker kunnen we het niet maken, wel ingewikkelder"

|PR|
Izak van Langevelde
2018-05-12 10:35:06 UTC
Permalink
Post by Pee Retinee
Post by denkbaar
“Maar wie bepaalt er eigenlijk hoe die generaties heten? Er schijnen
geen officiele regels te zijn
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_benamingen_voor_generaties
"leuker kunnen we het niet maken, wel ingewikkelder"
Gelukkig mag ik mijn hoogvooredelstamoudbetovergrootouders bij hun
voornaam noemen...
--
Grinnikend door het leven...
Loading...