Post by The BossPost by ***@wigPost by JohannesIk heb lang geleden eens in een radioprogramma gehoord dat
Ozewiezewoze... enz. uit het Caraïbische gebied zou komen en zoiets
zou betekenen als "Wij zijn christenen".
Wie weet er het fijne van (zonder te menen "lollig" te zijn over Allah)?
Kan Allah niet tegen een grapje?
http://nl.wikipedia.org/wiki/Ozewiezewoze
Een betere en uitgebreidere bron is de afstudeerscriptie van Heleen van den
Bos uit 2005, waarin ze verslag doet van haar onderzoek naar de herkomst van
traditionele Nederlandse kinderliedjes.
De titel luidt: "Kortjakje seer hups en fijn, is de meeste tijd beschonken".
Het is als Word-document van 99 pagina's hier te downloaden:http://igitur-archive.library.uu.nl/student-theses/2006-0324-081136/U...
Voor wat betreft "Ozewiezewoze" leunt het onderzoek sterk op een artikel
("Vliegende Negers") uit "De Groene Amsterdammer" (1981) van de hand van
<q>
Arion meent te weten wat de teksten betekenen. Daarvoor kijkt hij naar het
Guéné, een Kreoolse taal die slaven uit West Afrika meenamen naar de
Nederlandse Antillen. De taal zelf wordt niet meer gebruikt, en wordt alleen
nog via oude liedjes overgedragen. De woorden in de liedjes zijn eigenlijk
fonetisch genoteerde Kreoolse woorden. Door het fonetisch opschrijven van
een woord verandert het woordbeeld. Om toch te kunnen begrijpen wat er staat
moet er vanuit de oorspronkelijke taal naar gekeken worden. Wanneer de
uitspraak in de oorspronkelijke taal als uitgangspunt genomen wordt kan men
achterhalen om welke woorden het gaat. Aangezien het hier om Kreools gaat,
moet er dus vanuit het Kreools naar gekeken worden. Maar alleen ben je er
dan nog niet; er blijken meerdere vormen van Kreools te bestaan. Bij deze
liedjes gaat het om Portugees-Kreools. Dit levert veranderingen op in
bepaalde woorden, omdat er Portugese klanken en woorden gebruikt worden. Met
die kennis in het achterhoofd is het voor Arion mogelijk om te begrijpen wat
er staat. Hiervoor ontwikkelde hij 'klankwetten'.
Bij het bekijken van Nederlandse kinderliedjes en versjes kwam Arion aardig
wat gekke woorden tegen, die door een doorsnee Nederlander als 'onzinwoorden'
zouden worden bestempeld. Maar wanneer hij het las als (fonetisch genoteerd)
Portugees-Kreools, kon hij er Kreoolse woorden van maken. En middels zijn
klankwetten kon hij er mooie Nederlandse vertalingen van maken.
Aan de hand van de uitgangen van de werkwoorden weet Arion zelfs op te maken
dat het liedje uit de omgeving van Angola komt. Uit die omgeving komt
Ode wiede wo
De wiede walla
Kasalla
Kaso
De wiede wo
De wiet wiet walla
Kasalla
Hie ho.
Het dopen (kristalla, kristoze) is trouwen geworden (kasalla, kaso).
Hoe liedjes als deze in Nederland verzeild zijn geraakt is volgens Arion
geen groot raadsel. Er waren in de 17e eeuw immers genoeg Hollandse matrozen
en andere zeelui in West-Afrika om daar het een en ander op te pikken.
Hetzij op de (slaven)schepen, of van hun buitenvrouwen aan de Westkust. Er
zullen heel wat kinderen van Hollandse mannen zijn toegezongen door Kreoolse
vrouwen. Zowel de mannen als later wellicht de kinderen namen de liedjes mee
naar Nederland. Zonder de Kreoolse context werden het onbegrijpbare
kinderrijmpjes.
</q>
Naast "Ozewiezewoze" (in hfdst. 6) komen in de scriptie ook nog de volgende
2. Berend Botje
3. Hop Marjanneke
4. In Holland staat een Huis
5. Moriaantje zo zwart als roet
7. Iene miene mutte
8. Witte Zwanen Zwarte Zwanen
9. Altijd is Kort Jakje ziek
10. Jan Huigen in de Ton
Leuk Jeroen, dank je wel. Zal morgen eens kijken.
Ik was ook verrast dat OZWW geen nonsenstekst was. Als kind vaak
vragen wat het zou betekenen. Dat Kortjakje een lellebel was en de
halve week lam had ik al eerder begrepen. Benieuwd wat ik in mijn